MÁ

Điều bất-hạnh đau đớn nhất trong đời, tôi chưa bao giờ nghĩ đến, sau cùng rồi cũng xảy ra. Má tôi đi khuất. Tôi bàng hoàng hụt hẩng, tê điếng cả người, không tin những điều mình nghe là thật… Hình như một khoảng trời vừa sụp xuống, thật kinh khủng, nhưng gương mặt nhòe nhoẹt nước mắt của đứa cháu đang đứng trước mặt tôi, Chi đang nức nở, và góc đằng kia, anh chị tôi, em trai tôi cũng oà lên khóc. Con gái út của tôi, và nhà tôi ôm tôi lại, chúng tôi cùng khóc với nhau. Bà chị kế tôi thì từ lúc nghe tình-hình má tôi nguy ngập, chị chịu không nỗi, đâm ra mê hoảng, đã được đưa qua emergency. Không, tôi không tin chút nào hết, má tôi vẫn còn khỏe kia mà! Hôm qua vào thăm, má đã ngồi dậy, đã ăn được chút cháo. Tôi hỏi má còn đau chỗ nào không, thì má nói chỉ mỏi tay, mỏi chân vì nằm ba ngày trên giường không cử-động được nhiều, tôi còn đấm lưng, bóp tay bóp chân cho má, và các cháu tôi cũng thế, cũng thay phiên nhau chăm sóc bà nội, bà ngoại. Lúc đứng nói chuyện với má, má cầm tay tôi nắm chặt, tay má còn rất ấm, tự dưng tôi thấy mủi lòng, được một lúc, tôi gỡ tay má ra, đi lấy ly nước uống, vì tôi không muốn chảy nước mắt trước mặt má. Má muốn nói chuyện nhưng tôi không cho, kêu má nằm nghỉ cho khỏe –bây giờ nhớ lại, tôi ân-hận quá, không biết đó có phải là điềm đi khuất và má muốn dặn dò lại gì không?-- Tôi đâu có bao giờ nghĩ đến chuyện má sẽ ra đi! Mặc dù hôm má vào bệnh-viện, tôi sợ lắm, run cả người, nhưng tôi nghĩ là má sẽ qua khỏi phen này, vì má tôi từ xưa tới giờ vẫn luôn luôn khỏe mạnh, và vì mỗi ngày tôi vẫn cầu nguyện Phật Trời phò hộ cho ba má sống lâu trăm tuổi với chúng tôi mà! Hai ngày đầu tôi ở kề bên má, nhìn má mong manh, hơi thở khó khăn, cả nhà đều lo biết mấy, nhưng trong lòng tôi vẫn còn sự lạc-quan, vì má tôi rất cứng rắn. Hai ngày nguy kịch đã qua, tối đó các cháu tôi ở xa đã về đầy đủ cả, chúng vào trông bà, nên ngày thứ ba tôi không phải tới sớm và vì con tôi phải đi thay kính mắt. Chiều vô tới, thấy má đã khỏe rất nhiều, gương mặt có vẻ hồng hào hơn, con gái út tôi mua cho bà ngoại con gấu nhỏ màu hồng, có cầm bó hoa, má vui, và nói với con bé, “Ngoại thích con gấu này lắm!” Ba tôi, các anh chị em tôi, dâu rể, và các cháu của má đều quây quần bên má lúc đó, má biết được hết những gì xảy ra xung quanh vì từ lúc vào bệnh-viện cho tới lúc mất, má tôi vẫn tỉnh. 9:30 tối, tôi về, má ngồi dậy trên giường, đôi mắt sáng và hiền từ, giống hệt như bà ngoại tôi lúc sinh-thời, tôi nói má hôm sau tôi sẽ vào thăm, má gật đầu, và tôi về, tôi đâu biết đó là lần cuối cùng tôi thấy má, và má thấy tôi! Sáng ngày thứ tư, anh tôi gọi, nói tình-hình của má rất khả-quan, kêu tôi khỏi vô sớm. Hơn hai giờ trưa, lúc tôi đang sửa soạn để vào thăm má, em tôi gọi lại, nói má trở đau, và bác-sĩ phải làm một cái emergent angiogram test để thông mạch máu bị nghẹt ở tim của má. Tôi nghe mà rụng rời, lúc ấy tôi mới hoảng hốt. Tôi vội vã gọi nhà tôi, và khi chúng tôi đến bệnh-viện thì các anh chị, em và các cháu tôi đều đã có mặt đông đủ, ai cũng run rẩy hết. Con út tôi quì xuống hành lang, chắp tay cầu nguyện Quan-Thế-Âm Bồ-Tát phò hộ cho bà ngoại, tôi cũng vậy, tôi kêu gào, tôi cầu nguyện liên lĩ, nhưng rồi cháu tôi từ dưới lầu chạy lên, nó khóc ngất nói “Bà nội mất rồi!” Chao ôi, suốt đời tôi sẽ không quên cái giây phút ấy, đau đớn quá, kinh hoàng quá, tôi không chịu được nỗi đau ấy! Không phải đâu, làm sao má tôi mất được, tôi không tin chút nào hết! Ai mới mất đó, chớ không phải má tôi đâu! Má đâu có muốn bỏ chúng tôi, và chúng tôi chưa bao giờ chuẫn-bị tinh-thần để xa má thì làm sao má đi được! Nhưng trời hởi, những tiếng khóc ngất quanh tôi không phủ-nhận được sự thật! Đau quá là đau, má tôi mất rồi! Chúng tôi vừa mất mẹ! Trời cao đất dày ở đâu, có thấu được nỗi đau này không? Lúc xuống lầu để nhìn xác má, má nằm đó, tấm chăn đắp trên ngực, người vẫn còn ấm, gương mặt bình thản như đang ngủ. Bác-sĩ nói má tôi vẫn tỉnh cho đến phút cuối cùng, má chỉ nhắm mắt khi quá kiệt sức, rồi má mất, không một chút đau đớn gì hết. Má đi nhẹ nhàng, nhưng lòng chúng tôi nặng trĩu, không đành để má đi, vậy mà má cứ đi, không một lời trăn trối, nhắn nhủ gì với con cháu hết, điều này làm chúng tôi đứt ruột! Phải chi má đau mà chúng tôi biết trước, để có thời-gian chuẫn-bị tinh-thần, để chấp-nhận việc ra đi của má, chắc có lẽ chúng tôi không đau đớn như bây giờ. Đằng này má đang mạnh khỏe, vậy mà… má đi khuất, không ngờ! Rời bệnh-viện, chúng tôi về nhà anh tôi, anh đề-nghị tất cả chúng tôi ngủ ở phòng má đêm đó, nằm lăn ra dưới thảm, để giữ cho phòng má ấm, và để má có về nhà thì thấy được chúng tôi ở đó. Cả đêm mọi người đều trăn trở, tôi nằm đó, đôi mắt nhắm mà vẫn nghe được hết mọi việc xảy ra trong đêm: má tôi không có về, chỉ có tiếng bà chị lớn của tôi khóc thút thít suốt đêm, cứ chút lại xịt mũi, chút lại ho. Đến sáu giờ sáng, chị với tôi ngồi dậy, đi về nhà. Trọn một đêm không ngủ, nhưng vẫn không biết mệt, đầu óc tôi tê cứng với nỗi buồn: má không còn nữa! Sự việc còn quá mới mẻ, làm sao tôi chấp nhận được! Lúc má nhập-quan, mỗi đứa con gái đắp cho má một tấm mền, tôi là con gái út nên đắp trước tiên. Đau lòng biết mấy, tự dưng tôi phải làm việc này! Mấy hôm má đau ở bệnh-viện, tôi vẫn kéo mền đắp cho má, sợ má lạnh, nhưng lần này là lần sau cùng rồi, vĩnh-viễn tôi sẽ không còn cơ-hội để đắp mền cho má nữa, lòng tôi đau như cắt! Chúng tôi đắp cho má ấm, nhưng làm sao ấm được, mai mốt đưa má đi, về đất sâu huyệt lạnh, có mền nào cho đủ ấm má tôi đây? Còn chúng tôi, lòng có ấm nữa không khi mất đi ngọn lửa êm đềm của tình mẹ? Má thương mỗi đứa mỗi khác, lo cho mỗi đứa mỗi cách, nhưng chúng tôi đều là con của má, má sinh dưỡng nhọc nhằn, bây giờ má mất, đóm lửa ấm cúng trong lòng cũng mất theo với má rồi! Tiếng kinh thầy tụng vang vang “Con còn mẹ, con còn tất cả Mẹ đi rồi tất-cả còn không” không phải khẳng-định điều ấy sao? Tủi thân quá, rốt cuộc rồi chúng tôi vẫn là những đứa con mồ côi mẹ!

Bây giờ thì má yên rồi đó, nhưng lòng chúng tôi không yên được. Nhớ má quắt quay, vẫn không tưởng tượng được là má đã khuất núi! Chúng tôi gọi điện-thoại cho nhau, và khóc với nhau, vẫn còn bàng hoàng với nỗi trống vắng khó lấp đầy này. Anh tôi khóc vì mấy ngày nay đi làm về, nhà cửa vắng hoe, không còn bóng dáng má đi ra đi vô, tiếng tằng hắng quen thuộc của má. Nhiều lần má cũng đi chơi xa, có khi năm ba tuần mới về, nhưng lần nào má cũng trở về hết, còn lần này má đi và không bao giờ về lại nữa, không khóc làm sao được! Buổi chiều không còn cơm nước má nấu, chị dâu tôi đi làm về trễ nên thằng Quỳnh, đích-tôn má thương lắm, tan việc về đến nhà là phải lo việc nội-trợ, nấu cơm xong, bưng ra buồn rầu lạy, cúng nội trước, rồi mới ăn sau. Quỳnh buồn vì không còn bà nội để thương, để thỉnh thoảng nó rình từ sau lưng, ôm bà lên làm cho bà hết hồn, sợ té. Con trai thường hay nghịch, và vì má tôi chăm sóc nuôi dưỡng đàn cháu từ thuở chúng mới lọt lòng, nên chúng gần bà, thương yêu và quyến luyến bà nội nhiều lắm. Mấy chị tôi khóc vì những nhớ thương riêng, những kỷ-niệm riêng với má. Em tôi khóc vì con bé của nó lớn lên sẽ không nhớ mặt bà nội. Tôi khóc vì một nỗi má đã đi thật rồi, tôi không bao giờ còn thấy má bằng xương bằng thịt nữa. Tuổi thơ tôi, tôi luôn luôn là cái bóng của má, bây giờ má mất, tôi nhớ má bằng ký-ức của một đời! Nhìn cái bóp cũ của má trong đó có hình mấy đứa con tôi, tôi rớt nước mắt, cái mặt dây chuyền chữ phúc bà mới mua định làm quà giáng-sinh cho đứa cháu nội tí hon, con của em trai tôi, chiếc nhẩn để dành sẵn cho Điệp sang năm đám cưới… mỗi một thứ là một chút tình thương của má. Má thương con, thương cháu, cách biểu-lộ có khác, chúng tôi cũng vậy, đứa gần gũi nhiều, đứa gần gũi ít, những chăm sóc ân cần cũng khác nhau, nhưng con nào mà không thương mẹ? Chúng tôi được nên người như ngày nay, không phải từ những tảo tần hi-sinh của má hay sao? Bây giờ thì ân hận vì có một điều mình chưa làm được cho má: chưa được hầu hạ đáp đền công ơn cù lao dưỡng dục của má. Chúng tôi túc-trực ở bệnh viện có bốn ngày mà má đã thấy bất-an vì má nghĩ má đã làm phiền con cái, vì chúng tôi đã nghỉ việc để vào với má, vì má thấy chúng tôi lo lắng ưu phiền! Má hi-sinh nguyên cả cuộc đời má, và các con, các cháu bình-an trong bóng mát tình thương ấy, má không thấy, nhưng lúc cuối đời, khi má đau yếu, khi con cháu cần phải quây quần bên má, má lại nghĩ đó là điều vất vả cho chúng tôi! Đã muộn rồi, không còn dịp để nói nữa, không còn lần nào để chứng-tỏ, nhưng tôi nghĩ má biết là các con của má đều thương má nhiều lắm. Lòng mẹ thương con bao la như đất trời, và nước thì cứ chảy xuôi… Tôi biết má ở trên cao nhìn xuống, thấy được nỗi đau đớn của chúng tôi chắc má cũng không đành lòng, nhưng biết làm sao đây! Chúng tôi thương nhớ má đến hết cả đời, khóc má đến hết nước mắt vẫn không đền đáp được công ơn của má, vẫn không đem má về lại được với mình, vẫn đành để má ra đi!

Thương má biết chừng nào, vậy mà có giữ được má đâu? Đứt ruột nát gan, rồi cũng mất đi người mẹ!

Mẹ già như chuối chín cây

Gió lay mẹ rụng, con thời mồ côi.

Ngày 09 tháng 12, 2005

Khóc Má Tôi

Linh-Chi Đặng-Ngọc-Nữ