TRĂNG THU NGÀY CŨ

… Là mãnh trăng cổ-tích sáng ngời có Hằng-Nga trên cung quảng, với chú Cuội và cây đa. Ngày xửa, ngày xưa, có chú bé chăn trâu hay nói dối, chú nói dối hoài đến Ngọc-Hoàng Thượng-Đế cũng giận, nên bắt chú về trời giam trên cung trăng. Chú nhỏ bị đày, xa cha mẹ, xa lủy tre xanh, xa làng mạc thân-yêu, nên những đêm trăng sáng, chú ngồi nhìn xuống trần-gian, nhỏ lệ khóc than nhớ quê nhà.

… Là “Ánh trăng trắng ngà Có cây đa to Có thằng Cuội già ôm một mối mơ… ” Thầy đem bóng trăng vào lòng con trẻ năm lớp tư trường tiểu-học. Người thầy có vóc dáng của vị Phật Di-Lặc, nhưng thầy khẻ rất đau, những bàn tay nhỏ xinh xinh của cô Hằng-Nga tí hon hay chú Cuội bé bỏng, những khi các cô, các chú nghe lời thầy “ôm một mối mơ” trong giờ học. Thầy đánh oan học trò, vì lỗi nào ở các trò mơ mộng, lỗi tại thầy chớ! Thời-gian của trăng là đêm tối, mà sáng sớm tinh mơ vào lớp học, thầy đã đem theo ánh trăng. Ngày với đêm lẫn lộn, nên mộng với thực cũng chập chùng, tuổi thơ làm sao phân-biệt được cái biên-giới ấy…

… Là vầng trăng tháng tám lồng lộng, trăng Trung-thu với những nao nức thật đầy “Tết Trung-thu đốt đèn đi chơi Em xách đèn đi khắp phố phường… ” Lòng trẻ thơ mở hội với bánh, với quà, và những kỷ-niệm rất êm đềm của tuổi nhỏ bình-yên. Vầng trăng sáng trên không, chị Hằng nhìn xuống, yêu hết cả thế-gian với lòng bao dung, cho tuổi trẻ giữ mãi những giấc mộng rất êm đềm...

… Là trăng mười sáu thật đầy cho tuổi mười sáu mộng mơ. Những đêm sáng trăng trên mái nhà, mùi dạ-lý ngát hương tràn ngập không-gian. Giàn hoa tóc tiên từng sợi mỏng bay dịu dàng trong gió. Đôi cánh gảy đại-bàng không đủ để giam ước mơ, vì đời vẫn đẹp ngời trên trang sách với những gọi mời về một nơi chốn xa xăm, có tương-lai hồng hơn mười sáu đóa tường-vi trên bàn học. Tuổi mười sáu một lần, đã qua…

… Là trăng sáng trong lòng buồn khi lần lượt những bạn bè đã đi xa, vầng trăng chinh-phụ của bài cổ-văn cũ, một nửa đi vào nơi gió cát và nửa kia còn ở lại với trường lớp ngậm ngùi. Chinh-chiến, biệt-ly… đâu phải chỉ một thời…

… Là ánh trăng sáng tang thương của chuổi ngày không bình-yên, trăng theo đoàn tàu lao mình vào màn đêm sâu thẳm, mang theo những oan khiên, đổ nát của đời người. Trăng run rẩy, tội tình, chia xẻ những mất mát lớn lao một kiếp người. Chia ly, tan tác…

… Là màu trăng sáng lung linh trên lối xưa. Từng giọt trăng rót qua kẻ lá, lấp lánh trên tóc, trên vai, trên những con đường cũ, loanh quanh. Những ngày đợi chờ, khắc khoải, một đổi thay… Ánh trăng quê nhà ấp ủ trong lòng rồi sẽ về đâu… Lên rừng xuống biển… Có chìm giữa đại-dương, hay sẽ trôi giạt phương nào trong trời cao đất rộng?... Trăng trên trời vẫn sáng, nhưng lòng mù mịt tơ vò…

… Là trăng lao đao, trăng tuyệt-vọng giữa biển khơi, trăng không tìm được bến bờ cho con thuyền lạc lối. Trăng đưa đường cho tai ương hoạn nạn, trăng khốn khổ, trăng tội nghiệp, để Hằng-Nga dấu mặt, và Cuội già thở than “Bờ bến ở nơi nào?”

Và trăng bao la xứ người. Trăng xa tít sáng ngời trên trời cao. Dấu chân người trên mặt nguyệt-cầu xóa nhòa huyền-thoại cổ-tích, nên trăng lạnh và buồn. Hằng-Nga, Cuội già lạc mất thiên-thai, để vầng trăng ngày cũ chỉ còn trơ trọi bóng dáng cây đa, và nỗi nhớ. Một mình.

Trăng Trung-Thu 2005

Linh-Chi ĐNN