Tác dụng từ vỏ
của các loại củ, quả
Vỏ củ cải trắng chứa
rất nhiều chất tốt cho sức khỏe. Ảnh
minh họa: Growingproduce.com.
Lớp vỏ củ cải trắng
chứa hàm lượng can xi cao hơn ruột nên nó có tác
dụng chống c̣i xương cho trẻ em và giảm loăng
xương ở người già. Lớp vỏ này c̣n
chứa nhiều loại vitamin, khoáng chất như
muối khoáng, sắt, phốt pho...
Không chỉ củ cải, rất
nhiều loại củ, quả chứa trong lớp vỏ
của nó một lượng vitamin đáng kể, thậm
chí hàm lượng dinh dưỡng c̣n vượt xa lớp
thịt bên trong.
Tuy nhiên, với t́nh trạng vệ sinh an
toàn thực phẩm hiện nay, việc ăn cả
lớp vỏ của một số loại hoa quả
như táo, lê, cam, quưt hay dưa chuột chưa chắc
đă có lợi, thậm chí c̣n gây hại v́ có thể chúng
chứa các chất bảo vệ thực vật, chất bảo
quản... Nhưng, nếu bạn thực sự biết rơ
các loại thực phẩm sử dùng là an toàn th́ ngại ǵ
không bổ sung thêm dưỡng chất từ cho ḿnh.
Nho
Vỏ quả nho chứa nhiều
chất kháng khuẩn. Những chất này không bị phá
huỷ bởi dịch tiêu hoá nên có thể "chạy"
khắp cơ thể và cho tác dụng tuần hoàn rất
tốt. Vỏ quả nho chứa nhiều resveratrol,
chất chống oxy hoá mạnh gấp 7 lần vitamin E,
hơn thịt quả nho.
Táo tây
Thành phần các chất hoá học có trong
vỏ táo, đặc biệt là nhóm chất phytochemical
(phenolic) được chứng minh là có khả năng
chống lại ít nhất ba loại tế bào ung thư
ở người là ung thư vú, ung thư ruột kết
và ung thư gan. Gần một phần tư lượng
phenolic mà người Mỹ hấp thụ là từ táo không
gọt vỏ. Ngoài ra, vỏ táo cũng là nơi tập
trung nhiều hợp chất xêtôn có tác dụng giảm
tới 50% nguy cơ bệnh tim mạch và có hàm lượng
vitamin B, C khá cao.
Các
quả họ cam quưt
Tinh dầu trên vỏ các loại quả
này là thành phần đặc biệt giúp trí năo hoạt
động tốt, tăng cường khả năng
tập trung, giảm mệt mỏi và làm đẹp.
Rất nhiều phương thuốc lấy nguyên liệu
từ vỏ cam quưt và chanh.
Ví dụ, để có một giấc
ngủ ngon, bạn có thể dùng nước hăm từ
vỏ cam quưt tươi nấu sôi trong một giờ sau
đó pha vào bồn tắm để ngâm ḿnh thư giăn. C̣n
nếu muốn trị chứng hạ đường
huyết, nên nấu sôi hỗn hợp vỏ bưởi
tươi cắt nhỏ và nước để hăm trong
nửa giờ. Sau đó uống 2 - 3 lần/ngày, mỗi
lần 2 chén con, 15 phút trước bữa ăn.
Lê
Một quả lê trung b́nh có thể cung
cấp 100 calo với nguồn vitamin C dồi dào. Tác
dụng giảm cân và chữa táo bón của quả lê
nằm ở lượng chất xơ của nó. Một
quả lê trung b́nh có 5g chất xơ, bằng 1/4
lượng chất xơ cơ thể cần một ngày
theo tiêu chuẩn dinh dưỡng. Lượng chất xơ
này có khá nhiều ở vỏ. Do đó, nếu không ngại
cứng, đừng bỏ vỏ lê.
Cà rốt
Cà rốt giàu đường và các
loại vitamin cũng như năng lượng. Các
dạng đường thường tập trung ở
lớp vỏ và thịt nạc của củ, phần lơi
rất ít. V́ vậy, tiêu chuẩn để đánh giá
chất lượng cà rốt chín là ở lớp vỏ dày
của nó. Trong 100g ăn được, cà rốt có 88,5%
nước, 1,5% protid, 8,8% glucid, 1,2% cellulose, 0,8% chất tro.
Nhiều loại muối khoáng có trong cà rốt như kali,
calci, sắt, phosphor, đồng, bor, brom, mangan, magnesium,
molipden.
Trong vỏ cà rốt có nhiều vitamin C,
D, E và các vitamin nhóm B. Ngoài ra, vỏ loại củ này c̣n
chứa nhiều carotene hơn cả cà chua. Sau khi vào cơ
thể, chất này sẽ chuyển hoá dần thành vitamin A.
Khoai tây
Lớp vỏ mỏng manh của khoai tây
chứa rất nhiều chất xơ và các chất dinh
dưỡng khác. Chính v́ vậy, nếu muốn tận
dụng tốt giá trị dinh dưỡng của khoai tây,
tăng khả năng hỗ trợ đường
ruột của chất xơ, đừng gọt bỏ
lớp vỏ mỏng đó. Dịch chiết từ vỏ
khoai tây có tác dụng như một loại kháng sinh giúp
ngăn ngừa vi khuẩn bám vào tế bào, bước
đầu tiên của quá tŕnh nhiễm trùng.
Khoai lang
Cũng giống như khoai tây, lớp
vỏ mỏng manh của khoai lang có chứa nhiều
chất xơ, vitamin và khoáng chất, đồng thời có
tác dụng bảo vệ các chất bên trong lớp
thịt. Người Nhật cho rằng ăn khoai lang
cả vỏ sẽ ngăn ngừa được ung
thư đại tràng.. Chỉ cần rửa thật
sạch đất cát và tạp chất, đem chế
biến là khoai lang đă trở thành một món ăn ngon và
bổ dưỡng.
Cà chua
Sắc tố lycopen trong vỏ cà chua
được biết đến như một chất
màu cứng đầu khó phai. Thế nhưng, lycopen lại
rất có lợi cho cơ thể, đặc biệt là
hệ tim mạch. Người ta có thể t́m thấy
lycopen trong nhiều loại trái cây và rau củ có màu cam hay
đỏ như dưa hấu, đu đủ, gấc
nhưng nhiều nhất vẫn là trong lớp vỏ
của cà chua.
Đặc biệt, lycopen không bị
mất đi trong quá tŕnh chế biến bằng nhiệt.
Lycopen có hiệu quả trong điều trị loăng
xương, ung thư tiền liệt tuyến, đái tháo
đường, tim mạch và đặc biệt là vô sinh
nam.
Dưa
hấu
Lớp vỏ trắng của dưa
hấu thường được người Trung
Quốc chế biến thành món ăn, vị thuốc.
Vỏ dưa hấu xào rất tốt cho những
người bị nóng trong, phát nhiệt. C̣n nếu cắt
nhỏ dùng trong món nộm có thể kích thích tiêu hoá và có
lợi cho dạ dày. Trong Đông y, lấy vỏ dưa
hấu phơi khô sắc nước uống có tác dụng
trị chứng cao huyết áp, phù thũng, viêm thận
cấp, viêm thận măn tính, đái tháo đường,
nước tiểu đục...
Xoài
Vỏ xoài chín cũng như quả xoài
có tác dụng cầm máu tử cung, khai huyết, chảy máu
ruột. Bào chế xoài thành dạng cao lỏng với
liều 10g cho vào 120ml nước rồi cứ cách một
hay hai giờ cho uống một th́a cà phê, các chứng
bệnh trên sẽ đỡ. Vỏ xoài phơi khô c̣n có tác
dụng chữa đau răng, viêm lợi.
Gừng
Theo Đông y, dược tính của
gừng tập trung chủ yếu ở lớp vỏ quư
giá. Vỏ gừng đắng, lạnh, không độc,
giúp tăng khí, chữa bệnh. Việc gọt vỏ
gừng không những đă triệt tiêu dược tính
của gừng mà c̣n làm biến đổi cả mùi vị
của nó, làm cho gừng từ tính lạnh biến thành tính
nóng.