Tết thiền

Trên con đường mòn ngoằn ngoèo dẫn vào một khu vườn, thấp thoáng hiện ra một nếp nhà tranh. Căn nhà trống trơn, cửa phên tre dựng sát vách, nhìn vào có thể thấy rõ bên trong. Đây là nơi ở của ông Tư, người đã sống lâu đời ở đây và được coi như bậc lão làng. Từ khi bà Tư qua đời, ông phát tâm tự nguyện tu tại gia. Không muốn sống chung cùng con cháu, ông dựng một căn chòi nhỏ bên cạnh nhà để thuận tiện cho việc tu tập. Ông Tư quả thật đặc biệt, chuyện gì ông cũng am hiểu. Ông chủ trương lối sống mới, cải cách triệt để các phong tục, tập quán và lễ nghi tín ngưỡng, đặc biệt là những nghi thức liên quan đến việc ăn Tết của người Việt.

Là một người yêu thiên nhiên, ông thường tìm thấy sự bình yên trong những buổi dạo bước ngoài trời. Đối với ông, Tết không phải là dịp để chạy theo sự náo nhiệt hay hình thức, mà là khoảng thời gian để sống chậm lại, tìm về sự tĩnh lặng của tâm hồn qua một Tết Thiền đầy ý nghĩa.

Trước Tết, ông dành thời gian dọn dẹp nhà cửa làm mới không gian sống để thanh lọc tâm trí, chuẩn bị cho những ngày đầu năm thật an lành. Ông không bận rộn với việc mua sắm hay tổ chức những bữa tiệc ồn ào. Thay vào đó, ông tự nấu những món ăn chay đơn giản nhưng đậm đà hương vị truyền thống để cúng ông bà. Vào đêm giao thừa, ông động viên con cháu cùng nhau nấu một nồi bánh tét, tạo dịp để cả gia đình sum vầy bên bếp lửa ấm áp, vừa nấu bánh vừa kể nhau nghe những câu chuyện dân gian. Đó là khoảnh khắc mà sự ấm áp của tình thân và sự yên bình của đêm cuối năm hòa quyện một cách tuyệt vời. Năm mới chẳng cần điều gì lớn lao – chỉ cần bếp lửa ấm và một gia đình luôn bên nhau. Ông bày trí bàn thờ đêm giao thừa một cách giản dị nhưng đầy trang nghiêm: một bình hoa mai, một nén hương, và một tách trà nóng. Nhành mai nhỏ đã nở rộ những bông hoa rực rỡ nhất trên bàn thờ gia đình. Trong không gian ấy, ông lặng lẽ ngồi thiền, cầu nguyện và lắng nghe sự giao hòa của đất trời. Thay vì đến chùa, ông chọn lễ Phật tại nhà, tận hưởng sự thanh tịnh trong không gian yên tĩnh và thiêng liêng mà chính ông tạo nên. Ông tin rằng sự đông đúc ở chùa đôi khi làm mất đi cảm giác tĩnh lặng, điều mà con người thực sự cần.

Sáng mùng một, ông Tư đốt nén nhang trầm trên bàn thờ tổ tiên. Khói hương nghi ngút, mang theo lời cầu nguyện bình an cho gia đình. Bên ngoài, con cháu đang chúc Tết, cười đùa vui vẻ. Ông lặng lẽ đứng nhìn, lòng nhẹ nhỏm vì thêm một năm được ở bên cạnh những người thân yêu, dù tóc đã nhiều sợi bạc, mỗi khoảnh khắc còn được sống cùng con cháu đã là một món quà quý giá.

Ông đi vào buồng, lục lọi trong tủ, tìm đôi dép cũ của vợ. Mấy năm trước, bà còn mang nó ra chợ mua hoa. Giờ dép đã sờn, bà cũng chẳng còn. Ông ngồi xuống, lau bụi, rồi nhẹ nhàng đặt lại vào tủ. Ngoài cửa, hàng xóm chúc nhau năm mới. Ông mỉm cười, thầm nhủ: “Bà à, năm mới rồi, tôi vẫn nhớ bà.”

Trong những ngày Tết, ông Tư tiếp khách đơn giản bằng bình trà nóng và những câu chuyện thân tình. Ông chậm rãi nhấp từng ngụm trà nóng. Hơi trà tỏa ấm bàn tay nhăn nheo. Ngoài sân, con cháu ríu rít cười nói. Sau đó, ông đi thăm viếng xóm giềng, thân thuộc. Phần lớn thời gian còn lại, ông dành để thiền định, tìm lại sự cân bằng và bình yên trong tâm hồn. Với ông, Tết không phải là sự náo nhiệt bên ngoài, mà là một hành trình trở về với chính mình, với sự thanh thản và an lành.

Ông thường nói với con cháu:

“Nhiều người cho rằng Tết là khoảng thời gian để vui chơi sau những ngày tháng làm việc vất vả, nên họ thường tổ chức gặp gỡ, tiệc tùng rộn ràng. Tuy nhiên, trên thực tế, Tết lại khiến nhiều người trở nên bận rộn, vất vả hơn. Có người còn nói rằng, khi lớn lên, Tết không còn vui như lúc nhỏ. Thật ra, Tết không hề nhạt nhòa đi, mà chính chúng ta đã không còn là những đứa trẻ hồn nhiên, dễ dàng tìm thấy niềm vui trong những điều giản dị. Khi trưởng thành, chúng ta phải đối mặt với những trách nhiệm nặng nề hơn. Tết, qua bao năm tháng, vẫn nguyên vẹn: nồng nàn, ấm áp và tràn đầy yêu thương. Tết không thay đổi, chỉ có lòng người đổi thay. Thời gian không quá ư tàn nhẫn, mà chính chúng ta đã đánh mất sự háo hức của tuổi thơ khi đón Tết. Chúng ta lớn lên, rời xa mái ấm gia đình, để những bữa cơm đoàn viên không còn trọn vẹn, để tiếng cười vơi đi, và để Tết lặng lẽ nhạt phai trong ký ức.”