Truông Đệ Thất…

Sở dĩ phải gọi là truông vì có anh chị vào Đệ Thất trễ tới ba năm so với các bạn trong lớp, có anh chị học Đệ Ngũ trường tư hay bán công rồi ..thế mà khi đậu vào Đệ Thất, các anh chị ấy vẫn sẳn sàng làm lại từ đầu, còn trễ 1,2 năm là chuyện thường xảy ra như cơm bữa…thế mới biết đậu ngay Đệ Thất cảm thấy hãnh diện vô cùng..nhưng đó chỉ là cảm giác ngất ngây ban đầu mà thôi ..vì sau đó khi nhập học mới thấy thấm thía cõi lòng…!
Như khóa 4 thì học đúng tuổi là sinh năm 1954, và các bạn sinh năm 1953, 1952, 1951 vẫn có điều kiện để học K4. Thế cho nên tuy học khóa khác nhưng có thể quen nhau hết vì từng học chung năm lớp Nhất ở Tiểu học hay lớp Tiếp Liên rồi! Và vì truông Đệ Thất nên có cảnh chị em, anh em học chung khóa hay chung lớp với nhau và có trường hợp chị hay anh mà học sau khóa em mình cũng là điều dễ hiểu mà thôi!

Với tâm trạng như vậy nên tôi và 5 người bạn của lớp Nhất 1 trường Tiểu học Tăng Nhơn Phú năm 1965 khi đậu vào Đệ Thất ngay năm đó ..hỏi sao chúng tôi không khỏi tự hào chút đỉnh? Trong 6 người thì có hai bạn đậu trường Gia Long, bạn Tươi sau đó thi vào Trường Kiểu Mẫu Thủ Đức, thế nên chỉ còn ba chúng tôi là học trường THTĐ mà thôi .. Đã trải qua 46 năm tôi vẫn còn nhớ cảm giác hụt hẩng ..khi học giờ Pháp Văn đầu tiên, các bạn đưa tay rào rào khi Cô Lư (Cô dạy tạm chờ Cô Kim Loan) đưa quyển sách hay chỉ cái bàn.., viên phấn, bút chì …và hỏi ” Qu’ est ce que c’est ” trong lớp chắc chỉ có vài bạn như tôi ..ngồi nghệt mặt ra mà ..sợ Cô chỉ tay về mình yêu cầu trả lời ..! Rồi còn giờ Toán nữa ..các bạn xung phong lên bảng khi Thầy ra đề bài về Đại số…năm Đệ Thất Thầy Hiếu dạy Toán, Thầy chạy xe Lambretta trắng …y như tài tử xi-nê-ma phóng xe ào ào vào sân trường ..lạ là Thầy chỉ vào sớm chừng vài phút để dạy thôi…may mà nhờ Thầy trẻ trung, đẹp trai ( đặc biệt có răng khểnh duyên vô cùng!) nên tôi cũng an ủi không cảm thấy sợ giờ Toán nhiều !
Sau đó thì Cô Loan đã về dạy lớp Pháp văn, nên tôi cũng dần bắt kịp mấy bạn trong lớp, nhưng chỉ học kì thôi vì Cô nghỉ hộ sản và Cô Uyển Dung dạy Pháp văn tiếp lớp chúng tôi! (tuy sau này tôi biết Cô dạy môn chính là Việt Văn) Ôi tâm trạng chán nản khi nghĩ đến giờ đi học ..mấy tháng liền của học kì 1 (thời đó gọi là đệ nhất lục cá nguyệt!) tôi sống trong buồn nản chán chường, chả muốn đi học chút nào ..niềm vui đậu Đệ Thất ngay sau lớp Nhất tự nhiên tôi lại thấy như là không may lắm?!
Tôi còn nhớ hàng tháng đưa cho Ba tôi kí tên vào sổ xếp hạng ..tôi đã lấy tay che hạng lại vì có tháng nào mà chỉ có một con số như hồi tiểu học đâu! May mà ba tôi cũng tâm lí (?) cũng không thắc mắc vì sao con gái mình lại che hạng lại như vậy..và ông bình thản vui vẻ kí cho tôi và điều này khiến tôi nhớ mãi và cảm động vô cùng ..tôi không biết có phải ba tôi nghĩ là tôi che lại chắc là có lí do “chính đáng” nên ông không muốn làm tôi buồn chăng..? Và chính thái độ đó của Ba nên tôi đã cố gắng học ở học kì 2 để có thể đàng hoàng không che lại thứ hạng của mình trong lớp và tuy không ở được top 5 nhưng đã dần ở Top 10 rồi ..! Thật là hú hồn!

Sau này nhớ lại vì sao mình không theo kịp các bạn môn Pháp văn, Toán và đã phát hiện ra …ồ có gì lạ đâu vì các bạn đã học qua năm Đệ Thất hay Đệ Lục ở trường tư rồi ..nên tôi không theo kịp cũng là đương nhiên thôi! May mà năm Đệ Thất chưa học Lý Hóa nếu không thì chán nản còn tăng lên nữa..!
Những năm gần đây khi bạn bè gặp lại nhau sau thời gian xa cách..chúng tôi có nhắc lại tâm trạng này và có vài bạn đồng cảm …và còn nói rằng ..quả là không công bình mà ….à thì ra cũng có vài bạn đậu ngay Đệ Thất cũng trải qua những phút giây ” chán đời” như vậy!
Tôi còn nhớ qua học kì 2 tôi đã phần nào lấy lại niềm vui học tập nhờ cần cù học Pháp văn căn bản do cô Loan dạy ..và tôi cũng nghĩ ra rằng vì Cô Lư dạy tạm vài tiết nên cô oral học trò ..thế mà tôi cũng hết hồn mỗi khi nhớ lại..! Thỉnh thoảng nằm mơ vẫn còn thấy lại cảm giác sợ sệt hụt hẩng đó! Đúng là ký ức con người kinh khủng thật!
Nhưng nói gì thì nói các bạn đã từng học qua chương trình Đệ Thất , Đệ Lục rồi ..thì các bạn ấy đều dễ dàng học khá giỏi hơn chúng tôi …là những người mà trước đó còn hiu hiu tự đắc là mình thi đâu đậu đó .,..không có gặp cảnh ..” Thi không ăn ớt thế mà cay” như thơ cụ Tú Xương đã cảm thán! Và cuối năm thì đúng như dự đoán…từ hạng nhất đến hạng năm đều là những bạn đã học ở trường tư rồi! Nhưng nói vậy không phải phủ nhận sự cố gắng của các bạn ..nếu các bạn không lo học thì cũng không khá giỏi được! Và từ năm Đệ Lục thì chúng tôi đã cùng nhau mức khởi hành .. không còn đổ thừa học trước học sau gì nữa và lẽ dĩ nhiên các bạn vẫn giữ Top 5 trong lớp ..chúng tôi vẫn tâm phục khẩu phục mà thôi !
Dòng đời thì vẫn lặng lẽ trôi, học trò ngày nào đã U60 hết rồi và các Thầy Cô thì cũng đã qua tuổi ” Thất thập cổ lai hi ” nhiều năm rồi, nhưng có lẽ trường nhỏ nên Thầy Cô và học trò dễ quen biết nhau, và khóa nào cũng hầu như được học hết tất cả Thầy Cô nên mỗi khi có dịp nhắc lại kỉ niệm học trò ngày nào là y như rằng đều có sự đồng cảm vì đều biết và nhớ Thầy Cô hết!

Như vậy tuy trường không phải đại gia (Từ ngày nay gọi các trường lớn) nhưng tình cảm thì đúng là thâm trầm sâu sắc ..giống như gia đình từng trải qua thời thiếu thốn thì dễ thông cảm và gần gũi nhau hơn là lúc có tiền dư bạc để! Như vậy mới thấy đúng như lời người đời thường nói..” Trong cái không may ẩn chứa điều may mắn nào đó..và ngược lại..!”
Và điều này cũng ứng vào việc thi đậu ngay vào năm Đệ Thất của những cô cậu học trò năm xưa! Lẽ dĩ nhiên không ai muốn thi rớt để học trường tư sau đó vào trường công để học khá,giỏi nhưng vì hoàn cảnh nên tự nhiên các bạn có thuận lợi hơn trong việc học chương trình của bậc trung học!
Nhưng nếu ai bảo tôi có dịp quay trở lại ngày xưa đó thì tôi vẫn muốn thi đậu Đệ Thất liền cho chắc ăn ..dù có trải qua vài tháng hụt hẩng đi chăng nữa ..vì ai biết ..ngày sau sẽ ra sao..(Que sera..sera..!) phải không..quý vị …!?
Kim Hường (K4)
(ĐS Xuân 2012)