l' isolement

L' ISOLEMENT Souvent sur la montagne, à l’ombre du vieux chêne, Au coucher du soleil, tristement je m’assieds ; Je promène au hasard mes regards sur la plaine, Dont le tableau changeant se déroule à mes pieds. Ici, gronde le fleuve aux vagues écumantes ; Il serpente, et s’enfonce en un lointain obscur ; Là, le lac immobile étend ses eaux dormantes Où l’étoile du soir se lève dans l’azur. Au sommet de ces monts couronnés de bois sombres, Le crépuscule encore jette un dernier rayon, Et le char vaporeux de la reine des ombres Monte, et blanchit déjà les bords de l’horizon. Cependant, s’élançant de la flèche gothique, Un son religieux se répand dans les airs, Le voyageur s’arrête, et la cloche rustique Aux derniers bruits du jour mêle de saints concerts. Mais à ces doux tableaux mon âme indifférente N’éprouve devant eux ni charme ni transports, Je contemple la terre ainsi qu’une ombre errante : Le soleil des vivants n’échauffe plus les morts. De colline en colline en vain portant ma vue, Du sud à l’aquilon, de l’aurore au couchant, Je parcours tous les points de l’immense étendue, Et je dis : « Nulle part le bonheur ne m’attend. » Que me font ces vallons, ces palais, ces chaumières, Vains objets dont pour moi le charme est envolé ? Fleuves, rochers, forêts, solitudes si chères, Un seul être vous manque, et tout est dépeuplé. Que le tour du soleil ou commence ou s’achève, D’un œil indifférent je le suis dans son cours ; En un ciel sombre ou pur qu’il se couche ou se lève, Qu’importe le soleil ? je n’attends rien des jours. Quand je pourrais le suivre en sa vaste carrière, Mes yeux verraient partout le vide et les déserts ; Je ne désire rien de tout ce qu’il éclaire, Je ne demande rien à l’immense univers. Mais peut-être au-delà des bornes de sa sphère, Lieux où le vrai soleil éclaire d’autres cieux, Si je pouvais laisser ma dépouille à la terre, Ce que j’ai tant rêvé paraîtrait à mes yeux ! Là, je m’enivrerais à la source où j’aspire ; Là, je retrouverais et l’espoir et l’amour, Et ce bien idéal que toute âme désire, Et qui n’a pas de nom au terrestre séjour ! Que ne puis-je, porté sur le char de l’Aurore, Vague objet de mes vœux, m’élancer jusqu’à toi ! Sur la terre d’exil pourquoi restè-je encore ? Il n’est rien de commun entre la terre et moi. Quand la feuille des bois tombe dans la prairie, Le vent du soir s’élève et l’arrache aux vallons ; Et moi, je suis semblable à la feuille flétrie : Emportez-moi comme elle, orageux aquilons ! ALPHONE DE LAMARTINE

LY CÁCH Dưới bóng sên già trên núi xa Ta quen ngồi lặng lúc chiều tà Dõi mắt nhìn quanh đồng nhạt nắng Đời như thảm vẽ dưới chân ta. Cuồn cuộn sông kia sóng sủi tràn Uốn mình gieo mãi cõi xa xăm Lặng lờ hồ nọ mênh mang ngủ Để cánh sao đêm mọc biếc ngàn. Rừng xẫm bao quanh đỉnh núi rồi Hoàng hôn vương vấn chút tàn hơi Viền chân trời bỗng vùng loang trắng Xe kiệu Hằng Nga bốc tỏa ngời. Có tiếng chuông ngân vẳng giáo đường Lan dần trong những quãng không trung Khách chồn chân bước, nghe chuông gõ Tiếng dứt hòa trong thánh nhạc gần. Cảnh êm đềm sao lòng dửng dưng Không nghe rung cảm chẳng duyên thầm Địa cầu như bóng đêm vô định Sinh khí còn đâu sưởi cõi âm. Bát ngát quanh ta vạn núi đồi Từ bình minh đến nắng tàn hơi Bắc nam tìm mãi, thôi đành nhủ "Ôi có nơi nào hạnh phúc tôi!" Lũng đồi, lầu các, đến nhà tranh Mà chi ? Ta chẳng thấy duyên lành Núi rừng cô quạnh bao thân thiết Thiếu một người thôi bỗng vắng tanh. Mặc cho trời đất chuyển vòng xoay Ngày lên đêm xuống, nắng rồi mây Hững hờ ta thấy ta trong đó Sống chẳng màng chi chút nắng vay. Dẫu có trông ra tận cuối trời Trống không sa mạc vắng mà thôi Ta có mong chi trời soi sáng Ta có cầu chi vũ trụ vời. Có thể bên kia mặt trời này Mới là ánh sáng khắp từng mây Nếu như thoát xác mà đi được Chắc khát khao kia hiện đến ngay ! Nơi đó ta say tận cội đời Ngập niềm hy vọng đắm tình đôi Nơi tâm hồn của bao mơ ước Cõi trần gian chẳng biết tên thôi ! Ôi ước mơ ta có được nào Mượn xe Thần Sớm được hay sao ! Trần gian giam mãi thân lưu lạc Mà có gì ta với đất đâu ? Khi lá rừng gieo xuống cánh đồng Đêm về gió rét xoáy lũng không Hồn đau tựa lá bay tơi tả Hãy cuốn ta đi hỡi gió giông ! NGUYỄN HƯNG dịch (5/08)

CÔ ÐỘC Dưới bóng sồi trên núi chơi vơi Lặng ngồi buồn ngắm nắng chiều rơi Nhìn theo phong cảnh thung lũng dưới Cảnh đẹp quanh chân thật tuyệt vời Sông uốn mình theo sóng dập dồn Khi chìm lúc nổi cuốn từng cơn Nước xanh trải rộng hồ thu lặng Theo ánh sao Hôm dạ chán chường Đỉnh núi cây xanh phủ kín dầy Chiều tà vương vãi chút tia gầy Hằng nga e ấp đêm sương lạnh Bỗng chốc vươn lên tỏa sáng đầy Thanh thoát âm vang tận cuối đồi Từng hồi chuông vọng tiếng xa xôi Dừng chân khách đợi hồi chuông đổ Thánh nhạc chìm sâu mãi không thôi Tiên cảnh nào đâu thấy mê say Lòng thôi xao xuyến lúc vui vầy Tâm hồn tê tái sầu vô hạn Làm sao sưởi ấm giá lạnh nầy Bát ngát quanh đây núi chập chùng Ngày đêm trăm hướng gió vờn rung Khắp nơi đi mãi không bờ bến Hạnh phúc xa vời giấc mộng chung Lâu đài, đền miếu, túp lều rơm Tìm đâu ra chỗ để yêu đương Núi sông, rừng thẳm đều cô quạnh Thiếu bóng người thêm những vấn vương Dù cho trời đất mãi xoay vần Chẳng màng để mắt chuyện phù vân Đêm ngày mưa nắng cần chi biết Trống vắng đời ta vẫn độc thân Mỏi gối chồn chân đến cuối đời Vắng như sa mạc khắp muôn nơi Mong gì có được lòng tươi sáng Trần thế cầu chi chuyện đất, trời Thế giới bên kia chắc đổi đời Muôn hào quang chiếu dọi nơi nơi Xác thân gởi lại nơi trần thế Giấc mộng cao sang đến tuyệt vời Cảnh giới lòng mơ ước lâu dài Tin, yêu tìm đến cõi thiên thai Hồn luôn khao khát niềm hy vọng Đâu dấu đời ta thế giới này Mơ ước trong ta chán mê say Mộng vàng nuối tiếc giấc mơ bay Hồng trần sao dứt niềm lưu luyến Cách biệt duyên tinh lắm đắng cay Gió cuốn lá bay rợp cánh đồng Lá buông, chiều xuống khóc đêm không Đời như chiếc lá bay nghiêng ngả Cuốn mất đời ta với bão giông Minh Châu dịch

ISOLATION Often on the mountain, in the shade of the old oak, At the sunset, sadly I sit down; I take a walk look haphazardly on the lowland, The changeable picture of which takes place beneath my feet. Here, tell of the river in foaming waves; It meanders, and sinks in a distant obscure; There, the immobile lake spreads its still waters Where the evening star rises up in blue. At the top of these mounts crowned with dark wood, The dusk encore throws a last ray, And the misty tank of the queen of shades Mounting, and already whiten the edges of the skyline. However, dashing forward of the gothic arrow, A religious sound spreads in the air, The passenger stops, and the rural bell With the last noise of day blend holy concerts. But in these soft pictures my uninterested soul Feel in front of them neither charm nor transport, I consider the earth as well as a wandering shade: The sun of the living beings warms up no more deaths. From hill to hill for nothing carrying my view, From the south in the north wind, from dawn at sunset, I go through all points of huge expanse, And I say: " Nowhere happiness waits for me. " That make me these dales, these palaces, these thatched cottages, Vain objects charm of which for me is flown off? Rivers, rocks, forests, so dear loneliness, An only one to be you lack, and everything is depopulated. That the turn of the sun either begins or ends, Of an uninterested eye I do it in the lesson; In a dark or pure sky that it lies down or gets up, What imports the sun? I wait for nothing of the days. When I could follow it in his vast career, My eyes would see space and deserts everywhere; I want nothing of all that it lights, I ask the huge world for nothing. But perhaps beyond the demarcations of his sphere, Places where the true sun lights other sky, If I could leave my skin in the earth, About what I so much dreamed would appear in my opinion! There, I would become intoxicated in the source where I inhale; There, I would find and hope and love, And this ideal was good which any soul wants, And which does not have name in of the Earth stay! I wish I could not, carried on the tank of the Aurora , Vague object of my wishes, to hurt me until you! On the earth of banishment why restÃ¨-je still? It is nothing common between the earth and me. When the leaf of wood falls in the meadow, The wind of evening rises and tears it off from dales; And me, I am similar in the leaf discoloured: Take me as it, stormy north winds! Minh Châu translated